Hardlopen is een van de meest toegankelijke en populaire vormen van lichaamsbeweging. Of je nu een recreatieve jogger bent of een serieuze marathonloper, het optimaliseren van je looptechniek kan je prestaties verbeteren en blessures voorkomen. Een hardloopanalyse biedt een wetenschappelijke benadering om inzicht te krijgen in je loopstijl en deze te verbeteren.
In dit artikel duiken we diep in de wereld van hardloopanalyse: wat het inhoudt, waarnaar wordt gekeken en waarom het belangrijk is.
Wat is Hardloopanalyse?
Hardloopanalyse is een proces waarbij de loopstijl van een hardloper wordt geanalyseerd met behulp van verschillende technologieën en methoden. Dit kan variëren van eenvoudige visuele observatie tot geavanceerde bewegingsanalyse met high-speed camera's en sensoren. Het doel is om de biomechanica (gewrichtshoeken en op het lichaam inwerkende krachten) van de loper te begrijpen en verbeterpunten te identificeren.
Waarnaar Wordt Gekeken?
Bij een uitgebreide hardloopanalyse worden verschillende aspecten van de loopstijl geanalyseerd, vanuit verschillende hoeken: van voren, van de zijkant en vanaf achter. Hier zijn enkele van de belangrijkste parameters:
Cadans: Het aantal stappen per minuut. Een hogere cadans kan helpen om de impactkracht te verminderen en de efficiëntie te verhogen. De optimale cadans ligt vaak tussen de 170 en 190 stappen per minuut, maar dit kan variëren afhankelijk van de loper. Een cadans onder de 160 wordt geassocieerd met een hoger blessurerisico
Overstriding: Een te lange staplengte kan leiden tot overstriding, wat de kans op blessures vergroot. Bij overstriding wordt de voet bij de landing (ver) voor het lichaamszwaartepunt gezet. Dit zorgt voor grotere krachten op de knie en heupgewrichten, en geeft meer stress in de hamstrings en bilspieren. Daarbij is overstriden inefficient, omdat er in eerste instantie een remkracht optreed van de voorwaartse beweging, die remkracht overwinnen om snelheid te behouden kost energie.
Voetlanding: De plaats waar de voet de grond raakt (voorvoet, middenvoet of hiel). Verschillende voetlandingspatronen kunnen invloed hebben op de belasting van spieren en gewrichten. De hiellanding komt met 85-90% het meeste voor, een voorvoetlanding het minste, met zo’n 2% van de hardlopers. Ondanks dat nog steeds gedacht wordt dat een hiellanding niet goed is voor het lichaam, is er tot op heden nog geen verband aangetoond tussen het blessurerisico en de voetlanding. Wel is het zo dat een er per landingspatroon een ander blessurerisico ontstaat.
Krachtverdeling: De verdeling van krachten over de voet tijdens het lopen. Dit kan helpen bij het identificeren van onevenwichtigheden en overmatige belasting van specifieke delen van de voet, maar ook verderop in de bewegingsketen: de onderbenen, knieën, bovenbenen, heupen en bekken. Hier wordt gekeken naar het afrolmechanisme en of de voet bijvoorbeeld meer dan normaal naar binnen knikt tijdens de standfase (overpronatie).
Heup-, knie- en enkelhoek: De hoeken van de gewrichten tijdens verschillende fasen van de loopcyclus. Deze hoeken geven inzicht in de bewegingsefficiëntie en de belasting van de gewrichten en de spieren.
Houding en romprotatie: De algehele lichaamshouding en beweging van de romp tijdens het lopen. Een goede houding kan de efficiëntie verhogen en blessures voorkomen. Daarbij hoort ook hoever een loper naar voren leunt tijdens het lopen en of deze beweging uit de voeten of uit de heupregio komt.
Waarom is Hardloopanalyse Belangrijk?
Blessurepreventie: Hardloopblessures zijn vaak het gevolg van biomechanische inefficiënties of onevenwichtigheden. Door deze te identificeren en te corrigeren, kunnen lopers het risico op blessures aanzienlijk verminderen. Verschillende studies tonen aan dat hardlopers die een biomechanische evaluatie ondergingen en op basis daarvan hun techniek aanpasten, minder vaak blessures opliepen of bestaande blessures konden overwinnen.
Prestatieverbetering: Door inzicht te krijgen in de loopstijl kunnen lopers hun efficiëntie verbeteren. Dit kan leiden tot snellere tijden en langere afstanden zonder extra inspanning. Onderzoek heeft aangetoond dat kleine aanpassingen in techniek, zoals het verhogen van de cadans, de energie-efficiëntie kunnen verbeteren.
Individuele aanpassing: Geen twee lopers zijn hetzelfde. Hardloopanalyse biedt een gepersonaliseerde benadering om de unieke biomechanica van een loper te begrijpen en te optimaliseren. Dit betekent dat trainings- en revalidatieprogramma's op maat kunnen worden gemaakt.
Technologieën en Methodieken
De technologieën die worden gebruikt voor hardloopanalyse variëren van eenvoudig tot zeer geavanceerd:
Visuele observatie: Een basisvorm van analyse waarbij een deskundige de loper observeert en feedback geeft.
High-speed camera's: Deze camera's kunnen gedetailleerde beelden vastleggen van de loopcyclus, waardoor nauwkeurige analyse mogelijk is. Hieronder vallen ook apps die de bewegingen in hoge resolutie in slow-motion kunnen weergeven, wat de betrouwbaarheid van de observatie verhoogt ten opzichte van de visuele observatie.
3D-bewegingsanalyse: Geavanceerde systemen die meerdere camera's en sensoren gebruiken om een driedimensionaal beeld van de loopbeweging te creëren.
Force plates: Apparaten die de krachten meten die tijdens het lopen op de voet worden uitgeoefend.
Draagbare sensoren: Zoals versnellingsmeters en gyroscopen die real-time data leveren over de beweging en houding van de loper.
Kan iedereen een hardloopanalyse uitvoeren?
Nee, niet iedereen kan een effectieve hardloopanalyse uitvoeren. Het vergt diepgaande kennis van anatomie en biomechanica, evenals specifieke training en ervaring. Er zijn gespecialiseerde cursussen en opleidingen beschikbaar die zich richten op deze aspecten. Hoewel hardloopanalyse soms onderdeel is van opleidingen zoals fysiotherapie of bewegingswetenschappen, betekent dit niet automatisch dat alle afgestudeerden in staat zijn om dit nauwkeurig en effectief te doen. Dit vereist namelijk veel oefening en ervaring.
Het is daarom aan te raden om een hardloopanalyse te laten uitvoeren door iemand die hierin uitgebreid geschoold is en regelmatig met hardlopers werkt. Professionals met deze achtergrond kunnen je voorzien van gedetailleerde en op maat gemaakte adviezen die gebaseerd zijn op jouw specifieke biomechanica en eventuele risicofactoren voor blessures.
De adviezen die je in een gemiddelde hardloopwinkel krijgt, zijn vaak meer gericht op de verkoop van bepaalde schoenen en minder op jouw individuele loopstijl en blessurepreventie. Daarom is het belangrijk om te kiezen voor een expert die je kan helpen met een grondige en persoonlijke hardloopanalyse.
Conclusie
Hardloopanalyse biedt een waardevolle tool voor zowel recreatieve als professionele lopers. Door inzicht te krijgen in de biomechanica van het lopen, kunnen blessures worden voorkomen en prestaties worden verbeterd. Of je nu een beginnende loper bent die zijn techniek wil verfijnen, of een ervaren atleet die zijn prestaties naar een hoger niveau wil tillen, hardloopanalyse kan je helpen je doelen te bereiken. Investeer in een gedegen hardloopanalyse en ontdek de wetenschap achter een betere loopstijl.
Comments